Streszczenie: Współczesne autobusy komunikacji miejskiej coraz częściej wyposażane są w niekonwencjonalne układy napędowe. Producenci krajowi oferują przedsiębiorstwom komunikacji miejskiej autobusy, w których zainstalowano silniki przystosowane do zasilania sprężonym gazem ziemnym (CNG), autobusy hybrydowe oraz autobusy elektryczne. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań symulacyjnych autobusów hybrydowych w oparciu o cykle jazdy, opracowane dla miasta średniej wielkości (Kielc). Do badań symulacyjnych wykorzystano pakiet ADVISOR, w którym zaimplementowano dane techniczne autobusów hybrydowych, eksploatowanych przez MPK w Kielcach oraz cykle jezdne autobusów, opracowane na podstawie rejestracji parametrów wybranych tras, obsługiwanych przez pojazdy komunikacji miejskiej w Kielcach. Obliczenia przeprowadzono wariantowo – dla dwóch typów pojazdów hybrydowych oraz – w celach porównawczych – dla autobusów z klasycznym układem napędowym (zasilanym olejem napędowym).
Abstract: Contemporary public transport buses are increasingly equipped with unconventional drive systems. Domestic manufacturers offer public transport companies buses
equipped with engines adapted to supply with compressed natural gas (CNG), hybrid buses and electric buses. The contribution presents the results of simulation tests of hybrid buses, based on driving cycles, developed for a medium-sized city (Kielce). For the simulation tests, the ADVISOR package was used, in which technical data of hybrid
buses, operated by MPK in Kielce and bus travel cycles were developed. The cycles based on the registration of parameters of selected routes served by public transport vehicles in Kielce. The calculations were made alternatively – for two types of hybrid vehicles and – for comparative purposes – for buses with a classic drive system (powered by Diesel engine).
B I B L I O G R A F I ABrooker A., Haraldsson K., Hendricks T., Johnson V., Kelly K., Kramer B., Markel T., O'Keefe M., Sprik S., Wipke K., Zolot M., ADVISOR Documentation. NREL, Golden,
Colorado, USA, 2002.
Guang Wu, Xing Zhang, Zuomin Dong, Powertrain architectures of electrified vehicles: Review, classification and comparison, “Journal of the Franklin Institute” 2015, nr 352.
Markel T., Brooker A., Hendricks T., Johnson V., Kelly K., Kramer B., O’Keefe M., Sprik S., Wipke K., ADVISOR: a systems analysis tool for advanced vehicle modeling, “Journal of Power Sources” 2002, nr 110.
Pawełczyk M., Pojazdy hybrydowe alternatywą dla pojazdów elektrycznych. „Zeszyty Naukowe Politechniki Radomskiej, seria Transport”, 2003 (Materiały konferencji Logitrans 2003).
Szumska E., Pawełczyk M., Ocena korzyści zastosowania napędów hybrydowych w pojazdach komunikacji miejskiej, „Autobusy” 2017, nr 6.
Szumska E., Zielińska D., Pawełczyk M., Konstrukcja cykli jazdy komunikacji miejskiej w Kielcach, „Autobusy” 2016, nr 12.
Wouk V., Pojazdy z napędem hybrydowym, „Świat Nauki” 1997, nr 12. 