Streszczenie: Ze względu na warunki klimatyczne występujące w krajach Europy Centralnej podbudowa powinna charakteryzować się wysokimi parametrami mechanicznymi oraz odpornością na działanie wody i mrozu. Szczególnie problem ten dotyczy podbudów w technologii recyklingu na zimno ze względu na specyfikę ich wykonania. W badaniach recyklowanych podbudów zastosowano asfalt spieniony oraz alternatywnie emulsję asfaltową. Zawartość lepiszcza asfaltowego w recyklowanym materiale podbudowy wynosiła 2,0% 2,5% 3,0% oraz 3,5%. Badania standardowych właściwości (stabilności odkształcenia i sztywności wg Marshalla, wytrzymałości na pośrednie rozciąganie ITS) pokazały korzystniejszy wpływ asfaltu spienionego niż emulsji asfaltowej na te charakterystyki mechaniczne podbudowy. Wykonane badania odporności na oddziaływanie wody i mrozu według metodyk AASHTO T283 oraz odporności na spękania niskotemperaturowe wg metodyk PANK 4302 potwierdziły, że podbudowy w technologii recyklingu na zimno są odporne na oddziaływanie tych czynników klimatycznych. Pozwoliły również stwierdzić, że większą odpornością charakteryzuje się podbudowa, w której stosowano asfalt spieniony niż emulsję asfaltową oraz pokazały, że ogólne kryterium odporności tego rodzaju podbudowy na oddziaływanie wody (wskaźnik TSR) jest niewystarczające.
Abstract: Due to the climatic conditions in the Central European countries road pavement structure, apart from having the required load capacity, should be water and frost resistant. This problem is especially important for pavements produced with the cold recycling technology. Foamed bitumen and, alternatively, bitumen emulsion were used for the resistance tests of the pavements. The bitumen binder content in the recycled material was 2,0% 2,5% 3,0% and 3,5%. The tests into the standerd properties (stability against deformation, Marshall stiffness and indirect tensile strength ITS) proved that the use of foamed bitumen is more advantageous than bitumen emultion in terms of these mechanical properties of pavement. The measurements of resistance to the effects of water and frost according to the AASHTO T283 method and the resistance to low temperature cracking according to the PANK 4302 methods confirmed that pavement produced with the cold recycling technology is resistant to these climatic factors.The tests also showed that pavement produced with foamed bitumen is more resistant than pavement with bitumen emulsion and that general water resistance criterion (tensile strength retained TRS) of such pavement should be broadened to include e.g. the AASHTO T283 method.
B I B L I O G R A F I A[1] Chomicz A.: „Ocena przydatności asfaltów do spieniania”, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, z. 109, 2006, s. 53-60.
[2] Iwański M.: „Podbudowa z asfaltem spienionym”, Drogownictwo Nr 3, 2006, s. 97-106.
[3] Iwański M.: :Wodo- i mrozoodporność betonu asfaltowego z kruszywem kwarcytowym”, V Międzynarodowa Konferencja „Trwałe i bezpieczne nawierzchnie drogowe”, Kielce, 11-12 maja 1999, s. 77-84.
[4] Judycki J., Jaskuła J. „Badania odporności betonu asfaltowego na oddziaływanie wody i mrozu”, Drogownictwo Nr 12, 1997, s. 374-378.
[5] Jenkins K.J., Collings D.C, Thesey H.L., Long F.M.: Interim Technical Guideline:
Design and Use of Foamed Bitumen Treated Materials. Edited by Les Sampson of Asphalt Academy. ISBN 0-7988-7743-6. Asphalt Academy, Pretoria, South Africa, 2003.
[6] Iwański M., Chomicz A.: „Przydatność do spienienia asfaltów drogowych stosowanych w Polsce”, Drogownictwo Nr 8, 2006, s. 267-271.
[7] Norma PANK 4302 „Nawierzchnie asfaltowe. Odporność na niskie temperatury. Metoda oznaczania wytrzymałości na pośrednie rozciąganie”.
[8] Wirtgen Cold Recycling Manual. Wirtgen GmbH. Windhagen. Germany. 2004.
[9] Zawadzki J., Kłos M.: Zasady projektowania betonu asfaltowego zwiększonej odporności na odkształcenia trwałe. Wytyczne oznaczania odkształcenia i modułu sztywności mieszanek mineralno-bitumicznych metodą pełzania pod obciążeniem statycznym. Zeszyt 48 IBDiM, Warszawa 1995.
[10]Zawadzki J., Matras J., Mechowski T., Sybilski D: „Watunki techniczne wykonywania warstw podbudowy z mieszanki mineralno-cementowo-emulsyjnej (MCE). Zeszyt 61 IBDiM, Warszawa 1999. 