Streszczenie: Niniejszy skrypt opracowany został dla studentów kierunków mechanika i budowa maszyn, transport, inżynieria produkcji i inżynieria bezpieczeństwa. Opracowanie to wychodzi na przeciw zapotrzebowaniu studentów, którzy w coraz większej liczbie podejmują studia związane z szeroko pojętą eksploatacją obiektów technicznych, jak i inżynierią powierzchni. Należy zaznaczyć, że na rynku wydawnictw
technicznych brak jest podstawowej literatury dotyczącej ćwiczeń z zakresu eksploatacji i inżynierii powierzchni. Skrypt zawiera zestaw ćwiczeń laboratoryjnych, które mogą być wykorzystywane w przedmiotach takich jak: Podstawy eksploatacji, Inżynieria powierzchni, Eksploatacja maszyn produkcyjnych. Opisy ćwiczeń laboratoryjnych uzupełniono informacjami wstępnymi niezbędnymi do prawidłowego
wykonania i zrozumienia ćwiczenia. Zawarte w części opisowej laboratoriów informacje stanowią syntetyczne ujęcie treści wykładów z wymienionych przedmiotów. Bazę techniczną ćwiczeń stanowią laboratoria Katedry Inżynierii Eksploatacji a w szczególności Laboratorium Tribologiczne, Laboratorium Inżynierii Powierzchni i Laboratorium Obróbki Elektroerozyjnej.
Współczesna technika stawia co raz to wyższe wymagania w zakresie trwałości i niezawodności maszyn. Konstrukcja i eksploatacja węzłów tarcia w maszynie decydują o jakości całej maszyny. Wymagania wysokiej jakości, a w tym trwałości i niezawodności muszą być spełnione mimo ogarniającej nas zewsząd pogoni za wyprodukowaniem jak największej liczby dóbr przy jak najmniejszym zużyciu energii
i materiałów, czyli praktycznie przy ciągłej obniżce kosztów wytwarzania. Stawia to przed projektantami trudne zadanie opracowania konstrukcji węzła tarcia bardziej doskonałego a jednocześnie taniego. Potencjał zawarty w użytych materiałach szybko się wyczerpuje i dlatego konieczne jest wykorzystanie najnowocześniejszych technologii dających oczekiwane korzystne efekty ekonomiczne i eksploatacyjne.
Eksploatacja jest pojęciem wieloznacznym. W znaczeniu pierwotnym oznacza bowiem wydobywanie i wykorzystywanie bogactw naturalnych, czy wykorzystywanie człowieka. W odniesieniu do technosystemu eksploatacja oznacza wszelkie operacje techniczne, ekonomiczne i organizacyjne, których celem jest wykorzystywanie różnego rodzaju narzędzi, systemów oraz organizacji gospodarczych
i ekonomicznych, które służą pomnażaniu dóbr materialnych. Jest oczywiste, że ten obszar nauki ma istotne znaczenie dla rozwoju techniki przełamując kolejne bariery ograniczone możliwościami materiałowymi. Wymaga to jednak ciągłego dokształcania i uzupełniania wiedzy a także wdrażania do praktyki najnowszych osiągnięć techniki.
Autorzy wyrażają przekonanie, że wydanie skryptu przyczyni się do lepszej percepcji wiedzy z zakresu eksploatacji maszyn.
