Streszczenie: Współczesne tłokowe silniki spalinowe o zapłonie samoczynnym charakteryzują się parametrami pracy porównywalnymi z parametrami silników o zapłonie wymuszonym, przy mniejszym zużyciu paliwa. Są one obecnie powszechnie stosowane do napędu samochodów osobowych, również tych najmniejszych. Są to silniki o małych objętościach skokowych, dużych wartościach mocy efektywnej i momentu obrotowego, mniejszej hałaśliwości, mniejszych wymiarach gabarytowych i masach w porównaniu z silnikami starszych generacji. Postęp w obecnie stosowanych silnikach o zapłonie samoczynnym był możliwy przede wszystkim dzięki zastosowaniu w nich nowoczesnych, sterowanych elektronicznie układów zasilania z pompowtryskiwaczami lub układami common rail z wieloetapowym wtryskiem paliwa oraz wydajnymi systemami doładowania. W artykule przedstawiono wybrane wyniki wstępnych badań nowoczesnego silnika o zapłonie samoczynnym 1.3 Multijet z wieloetapowym wtryskiem paliwa produkowanego w Polsce przez Firmę Fiat-GM Powertrain Polska. Badania przeprowadzono na stanowisku hamownianym zbudowanym w Laboratorium Silników Cieplnych Politechniki Świętokrzyskiej. W ramach badań wyznaczono wskaźniki ekonomiczno-energetyczne i ekologiczne silnika, przy jego pracy według zewnętrznej charakterystyki prędkościowej.
Abstract: Modern piston compression-ignition internal combustion engines have parameters that are comparable with those of positive ignition engines, yet at lower fuel consumption. They are widely used to drive passenger cars, also those smallest ones. When compared with older generation engines, they demonstrate high swept volume, high values of effective power and torque, reduced noise, reduced overall dimensions and weight. Advances in presently used compression-ignition engines could be made mainly due to the application of modern electronically controlled fuel system with pump-line injectors or common rail systems with multipoint fuel injection and efficient turbocharging.The paper presents the results of introductory investigations into modern compression-ignition 1.3 Multijet engine with multi-point fuel injection. The engine is manufactured in Poland by Fiat-GM Powertrain, Poland. The investigations were conducted at the engine test house constructed in the Heat Engines Laboratory at the Kielce University of Technology. They covered the engine parameters as regards economy, energy and the environment while the engine operated in the external speed regime.
B I B L I O G R A F I A[1] Rokosch U.: Układy oczyszczania spalin i pokładowe systemy diagnostyczne samocho-dów OBD. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 2007.
[2] Merkisz J., Mazurek S.: Pokładowe systemy diagnostyczne pojazdów samochodowych. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 2004.
[3] Janiszewski T., Mavrantzas S.: Elektroniczne układy wtryskowe silników wysokopręż-nych. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 2004.
[4] Układ wtryskowy Common Rail. Informator techniczny Bosch. Wydawnictwo Komuni-kacji i Łączności, Warszawa 2000.
[5] Balawender K., Kuszewski H., Lejda K., Ustrzycki A.: The effect of multi-phase injection on selected parameters of the common rail fuel system. Combustion engines, No. 4/2008
[6] Brzeżański M., Śliwiński K.: Downsizing - nowy kierunek rozwoju silników samocho-dowych. Silniki Spalinowe, Nr 2/2004 (119), s. 3÷11.
[7] Imarisio R., Giardina-Papa P., Siracusa M.: The new 1.3 L 90 PS diesel engine. Silniki Spalinowe Nr 3/2005 (122), s. 22÷31.
[8] Pietras D., Świątek P.: Dobór kalibracji sterowania silnika 1,3 Multijet w aspekcie jego osiągów i składu spalin. Silniki Spalinowe, Nr 2/2008 (133) s. 36÷43. 
YADDA/CEON