Streszczenie: W pracy, przy zastosowaniu metody układów sprzężonych, rozpatrywany jest problem geometrycznej liniowej analizy wrażliwości polegający na wyznaczeniu zmian położenia wybranych punktów (węzłów) konstrukcji prętowych wywołanych tolerancjami wymiarowymi z jakimi wykonano poszczególne elementy ustroju. W szczególności, badano zagadnienie wyznaczania największego przesunięcia i kierunku w którym występuje. Do analizy takiego problemu zaproponowano odpowiedni algorytm numeryczny i przy jego zastosowaniu rozwiązano przykłady ilustracyjne. Na tej podstawie stwierdzono, że całkowita maksymalna zmiana położenia punktu (węzła) konstrukcji może być znacznie większa niż tolerancje z jakimi wykonano jej poszczególne elementy.
Abstract: The problem of geometric linear sensitivity analysis of bar structures, which consists in determination of position changes of their points (nodes) induced by dimensional tolerances of structure elements, is discussed in the paper. In particular, the problem of determination of maximal translation of certain point and its direction is analyzed using adjoint method. In order to solve this problem numerical algorithm is proposed and next illustrative examples are solved. On this basis it should be noticed, that the total maximal change in point position may be much greater than the values of particular member tolerances.
B I B L I O G R A F I A[1] D. Bojczuk, Analiza wrażliwości i optymalizacja konstrukcji prętowych. Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce, 1999.
[2] D. Bojczuk, M. Jabłoński, Geometric sensitivity analysis of truss and frame structures. Selected Topics of Contemporary Solid Mechanics. Proceedings of the 36th Solid Mechanics Conference, s. 396-397, Gdańsk, 2008.
[3] K. Dems, W. Gutkowski, Optimal shape and configuration optimization of multi-loaded structures with manufacturing tolerances. Proc. V World Congress on Struct. Multidisc. Optim., na płycie CD, Lido di Jesolo, 2003
[4] W. Gutkowski, J. Latalski, Structural optimization with member imperfections, Structural and Multidisciplinary Optimization, vol 30, 2005, 1-10
[5] G. Jayaprakash, K. Sivakumar, M. Thilak, Parametric tolerance analysis of mechanical assemblies by developing direct constraint model in CAD and cost component tolerance synthesis, Intelligent Control and Automation, vol 1, 2010, 1-14
[6] Z. Wu, Sensitive factor for position tolerance, Research in Engineering Design, vol 9, 1997, 228-234 
YADDA/CEON