Streszczenie: W pracy przedstawiono metodę wyznaczania multiplikatywnego modelu natężenia ruchu pojazdów w mieście. Jako obiekt badań przyjęto jedną z ulic wlotowych w Kielcach, na której występuje duże natężenie ruchu. Dane ilościowe opisujące natężenie ruchu zostały zgromadzone przez automatyczną stację monitorującą. Na podstawie danych uzyskano model multiplikatywny złożony z czterech następujących funkcji: trendu, indeksów zmian godzinnych, zmian cyklicznych i zmian losowych. Utworzony model dokładnie interpolował dane empiryczne. Przedstawiono także własną propozycję utworzenia wersji uproszczonej modelu multiplikatywnego wraz z zaleceniami metodycznymi, które eliminują wady metodyczne podejścia klasycznego. Wykonano weryfikację metodyki uproszczonych badań. Wybrano dane z dwóch dni, w których zapisano parametry ruchu pojazdów w warunkach zimowych i początku lata. Udowodniono, że błędy zastosowania proponowanej wersji uproszczonego modelu mają małe wartości. Prezentowane modele mogą mieć praktyczne zastosowania w algorytmach programów ITS oraz do oszacowań emisji zanieczyszczeń generowanych przez pojazdy w funkcji natężenia ruchu.
Abstract: The method of evaluation of the urban transport intensity multiplicative model has been presented in the paper. One of the Kielce inlet streets with the large intensity of traffic has been chosen as an object of the investigations. The quantitative data, describing the intensity of traffic, were recorded by an automatic monitoring station. A multiplicative model, worked out on the basis of collected data, has been gained, consisting of four following functions: the trend, indices of the hour-long changes, cyclic changes and random changes. The created model has interpolated empirical data exactly. An own new proposal for the simplified version creation of the multiplicative model has been proposed in the paper as well as some methodical recommendations, which have eliminated some methodical disadvantages of the classical approach. The verification of the simplified methodology has been executed. The data, describing traffic parameters in winter conditions and in the beginning of summer have been chosen. It has been proved, that the proposed simplified model errors have had small values. The presented models can be used practically applied in the algorithms the ITS software as well as for estimating of the emissions generated by vehicles as a function of the traffic intensity.
B I B L I O G R A F I A1. Aczel A. D.: Statystyka w zarządzaniu. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2000.
2. Bebyn G., Chmielewski J., Kempa J., Szczuraszek T.: Badania ruchu i symulacyjny model transportowy dla miasta Kielce. Fundacja Rozwój UTP w Bydgoszczy, wykonano na zlecenie MZD Kielce, 2008-2010.
3. Chłopek Z., Biedrzycki J., Lasocki J., Wójcik P.: Investigation of the Motion of Moto Vehicles in Polish Conditions. The Archives of Automotive Engineering, Vol. 60, No. 2, 2013, pp. 3-20.
4. Kościołek A., Skrobacki Z.: Monitorowanie przemieszczania się ludzi ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży szkolnej w obszarze miasta Kielce. Rozdział w pracy zbiorowej pod redakcją Małgorzaty Burchard-Dziubińskiej i Agnieszki Rzeńcy: Zrównoważony rozwój na poziomie lokalnym i regionalnym, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011 (ISBN 978-83-7525-511-9), s. 136-153.
5. Kudłaciak J.: Miasta przyszłości, Konferencja „Przyszłość miast - miasta przyszłości”, Warszawa 19 XI 2013
6. Skrobacki Z.: Propozycja własna wskaźników do oceny rozwoju zrównoważonego transportu miejskiego. Miesięcznik „Autobusy, Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe”, Nr 6/2011. 