Streszczenie: Tolerancje wykonawcze budowli (wymiary) są funkcją jej części składowych; cegły bądź innych elementów prefabrykowanych oraz sposobu ich montażu. Deformacje podłoża spowodowane na przykład eksploatacją górniczą, wywołują deformacje obiektu budowlanego. Rektyfikacja powoduje przywrócenie prawidłowych walorów budowli, a w szczególności likwiduje jego pochylenie. Z licznych pomiarów pochylenia ścian (i posadzek) wykonanych przed procesem prostowania obiektów wybrano losowo 70 zbiorów domów jednorodzinnych i 75 zbiorów budynków wielorodzinnych -5 i 11-kondygnacyjnych. Przeanalizowano wartości odchyleń standardowych pomierzonych pochyleń ścian. Wahają się one od 2 mm/m do 14 mm/m. Zakładając, że odchylenie standardowe jest miarą dokładności wykonania, stwierdzono, że jedynie dla 14 budynków jednorodzinnych są one mniejsze niż wymagana w normach wartość – czyli 3 mm/m. Dla budynków wielorodzinnych jest gorzej – tu dokładność wykonania jest dotrzymana jedynie w 4 przypadkach. Pomiary pochylenia wykonywane dla potrzeb rektyfikacji, pozwalają na ocenę jakości wykonania budowli.
Abstract: Executing tolerances of structures (dimensions) are function of their components; brick or other prefabricated elements and the method of assembly. For example, the deformation of the ground caused by mining activities results in deformation of buildings. Rectification restores the proper qualities of buildings, in particular eliminates the inclination. 70 sets of single- -family houses and 75 sets of apartment buildings (5 and 11 floors) were randomly selected from numerous measurements of walls (and floors) inclinations. We analyzed the standard deviation of the measured inclination of walls. It ranges from 2 mm/m to 14 mm/m. Assuming that the standard deviation is a measure of precision of the implementation, it was found that only 14 single-family houses are smaller than the desired value in the standards - which is 3 mm/m. For apartment buildings it is worse - the accuracy of execution is observed only in 4 cases. Measurements of inclination performed for rectification, allow to evaluate the quality of the buildings erection.
B I B L I O G R A F I A[1] GROMYSZ K., NIEMIEC T. 2010 – Wybrane problemy prostowania obiektów budowlanych wychylonych z pionu. Prace Naukowe Głównego Instytutu Górnictwa „Górnictwo i Środowisko” nr 4. III Konferencja Naukowo-Szkoleniowa, Katowice–Ustroń 4-6.10.2010.
[2] GROMYSZ K., NIEMIEC T. 2014 – Przeciwdziałanie skutkom wpływu eksploatacji górniczej. I Konferencja Obiekty Budowlane na Terenach Górniczych. Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Oddział w Katowicach. Katowice, wrzesień 2014, s. 365–379.
[3] GRUCHLIK P. 2015 – Naziemne skanowanie laserowe 3D, doświadczenia i perspektywy. „Przegląd Górniczy” nr 5, s. 20–25.
[4] KAWULOK M. 2000 – Ocena właściwości użytkowych budynków z uwagi na oddziaływania górnicze. Prace naukowe Instytutu Techniki Budowlanej, Warszawa.
[5] KAWULOK M., NIEMIEC T. 2011 – Dokładność realizacji obiektów budowlanych a dokładność rektyfikacji. Szkolenie dla biegłych sądowych i rzeczoznawców majątkowych, PZITB Katowice.
[6] KWIATEK J. i inni 1997 – Ochrona obiektów budowlanych na terenach górniczych. Wydawnictwo Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice.
[7] PN-EN 1997-1:2008, Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne.
[8] PN-81/B-03020 Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie.
[9] PN-B-03002 Konstrukcje murowe niezbrojone. Projektowanie i obliczenia.
[10] PN-90/B-03200 Konstrukcje stalowe. Obliczenia statyczne i projektowanie.
[11] PN-EN 1993-1-1 Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków.
[12] 18865/11/Z00OSK 2011 – Instytut Techniki Budowlanej, Oddział Śląski: Opinia dotycząca prostowania budynków wychylonych z pionu na skutek eksploatacji górniczej – uaktualnienie. Nr pracy 18865/11/Z00OSK, Katowice, grudzień 2011. 
Pełny tekst 
YADDA/CEON