Streszczenie: Architektura zrównoważona rozumiana jest jako architektura projektowana i realizowana zgodnie z zasadami rozwoju zrównoważonego. Rozwój zrównoważony zgodnie z ideą Gro Harlem Brundtland (raport "Our Common Future") rozumiany jest jako rozwój z zachowaniem równowagi trzech głównych priorytetów: ekologii, ekonomii oraz społeczeństwa wraz z jego kulturą. Ocena architektury w aspekcie oszczędności stanowi znaczący problem procesu projektowania i realizacji budynków zrównoważonych. Programy certyfikacyjne takie jak "LEED", "BREEAM", "BEPAC", "Green building" bazujące na metodach oceny jakości architektury proekologicznej jak również program energooszczędny "Dom pasywny" cieszą się coraz większą popularnością i prestiżem wśród inwestorów, deweloperów, projektów i użytkowników. Programy te definiując standardy realizacji przywiązują istotną uwagę do czynnika oszczędności poprzez optymalizację zużycia energii, wody, surowców i materiałów w procesie realizacji i funkcjonowaniu budowli oraz jej utylizacji. Czynnik oszczędności w programach certyfikujących pozytywnie wpływa nie tylko na efektywność ekonomiczną ale również na jakość i komfort użytkowania architektury. Programy certyfikacyjne ustalają w tym aspekcie wysokie standardy. W pracy dokonano przeglądu i analizy najbardziej znaczących programów certyfikujących budynki tj. "LEED", "BREEAM", "BEPAC", "Green building" oraz programu energooszczędnego "Dom pasywny". Z przeprowadzonej analizy wynika, że zdefiniowane standardy architektury zrównoważonej w zakresie oszczędności energii, zużycia wody, surowców i materiałów oraz ograniczenia zanieczyszczeń i ujemnych wpływów na środowisko w badanych programach certyfikacyjnych są istotnym czynnikiem miasta oszczędnego i przyjaznego człowiekowi.
Abstract: Sustainable architecture is understood as architecture designed and realized according to principles of sustainable development. Sustainable development, as stated in Gro Harlem Brundtland's repport: "Our Common Future", is perceived as the development maintaining the balance of three main priorities: ecology, frugality and society with its culture. Evaluation of architecture in the aspect of frugality constitutes a major problem in the process of designing and realization of sustainable buildings. The certification programs such as "LEED", "BREEAM", "BEPAC", "Green building", which base their quality assessment on the methods of environment-friendly architecture, as well as the energy-efficient program "Passive House", appear to be gaining increasing popularity and prestige among investors, developers, designers and users. These programs, while defining the standards for realization, focus their attention on the factor of frugality through the optimization of water, raw materials and materials consumption during the implementation process, functioning of the building and recycling. The frugality factor in the certification programs exerts a positive effect not only on the economic effectiveness but also on the quality and comfort of the used architecture. Certification programs are establishing high standards in this aspect. The essay provides a presentation and analysis of the most significant building certification programs, i.e. "LEED", "BREEAM", "BEPAC", "Green building" and of the energy-efficient program "Passive House". Taking into account the results of the analysis, concerning the standards for sustainable architecture, as defined in the examined certification programs, it can be claimed that energy saving, water, raw materials and materials consumption, as well as limiting pollutants and other negative effects on the environment, constitute a key factor of the city, economical and friendly to man.
B I B L I O G R A F I A[1] Word Commission on Environment and Development. Our cammon future, the rapport of the World Commission on Environment and Development, New York, Oxford University Press,1987.
[2] Agenda 21 on Sustainable Construction, CIB Report Publication 237 - ISBN 90-6363-015-8, Rotterdam.
[3] Michnowski L., Odnowiona Strategia Trwałego Rozwoju Unii Europejskiej: co z niej wynika dla Polski, Problemy Ekorozwoju, nr 2, 2008, 89-128.
[4] COM (2005) 265 wersja końcowa, Bruksela, 22 czerwca 2005 r.
[5] Pęski W., Zarządzanie zrównoważonym rozwojem miast, Warszawa 1999.
[6] Oceny jakości środowiska zabudowanego i ich znaczenie dla rozwoju koncepcji budynku zrównoważonego, pod red. E. Niezabitowska, D. Masły, Gliwice 2007.
[7] Kamionka L., Rozwój zrównoważony wyznacznikiem standardów w projektowaniu architektonicznym, Środowisko i Rozwój, nr 21, 1/2010, 61-65.
[8] Kamionka L., Programy certyfikujące a rozwój zrównoważony-inteligentna synergia, Facility Manager, nr 2 (43) 2010, 57-60.
[9] Referece Guide. Core & Stell Development, LEED, USGB C, June 2006.
[10] Yates A., Baldwin R., Howard N., Rao S., BR EEAM 98 for office, PR EPress, 1998.
[11] Crawley D., Ahon H., Building environmental assessment methods: applications and development trends, Building Research and Information, volume 27, issue 4, 5, 1999.
[12] A New system to Assess Green Building Performance, [w:] Green Building Challenge '98 - An International Conference on the Performance Assessment of Building, Vancouver, Canada 1998.
[13] Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 2008/C 319/05.
[14] The European Green Building Programme, Endorser guidelines, European Commission Directorate General JR C, Institute for Environmental and Sustainability, Renewable Energies Unit, Ispra, 15 September 2005.
[15] Passiv Haus Institut, Fachinformation, PHI -Darmstadt 2002/2.
[16] Feist W., Podstawy budownictwa pasywnego, PIBP , Gdańsk 2009. 
YADDA/CEON