Streszczenie: W pracy przedstawiono formy występowania fosforu oraz jego przemiany w ekosystemach. Fosfor jest powszechnie występującym indywiduum chemicznym w środowisku, dlatego też w publikacji tej zwrócono szczególną uwagę na rolę tego pierwiastka w prawidłowym rozwoju roślin oraz człowieka. Fosfor jest kluczowym makroelementem koniecznym do prawidłowego funkcjonowania każdej komórki. Jest on przede wszystkim składnikiem kwasów nukleinowych oraz wysokoenergetycznego wiązania zawartego w cząsteczce adenozynotrifosforanu (ATP), który jest podstawowym źródłem energii wszystkich reakcji biochemicznych zachodzących w organizmie żywym. Ze względu na postępujące zmniejszanie się rentownych rezerw fosforytów, wykorzystywanych przede wszystkim do produkcji nawozów fosforowych, w pracy zwrócono również uwagę na możliwość ponownego wykorzystania osadów ściekowych i ścieków, jako wtórnych źródeł fosforu.
Abstract: In this paper the presence of phosphorous form and its changes in ecosystem are disscused. Phosphorous is a common chemical individuum in environment, and because of that fact the role of that element in the healthy development of plant and human were paid attention in many publications. Phosphorous is a major macroelement which is needed for proper functional of every cell. First of all it is a nucleic acid component and a high-energy bond contained in the molecule of the adenosine triphosphate (ATP), which is the major source of energy of all biochemical reactions occuring in the living body. Due to the progressive decline in profitable reserves of phosphates, which are mainly used in the production of phosphate fertilizers, in the work in the work noted the possibility of reuse of sewage sludge and wastewater, as secondary sources of phosphorus.
B I B L I O G R A F I A1. Abel S., Ticconi C.A., Delatorre C.A. Phosphate sensing in higher plants. Physiol Plant 2002
115: 1-8.
2. Andersen J.M. Effect of nitrate concentration in lake water on pfosphate release from the sediment. Water Res. 1982
16:1119-1126.
3. Bartoszek L. Wydzielanie fosforu z osadów dennych. Zeszyty Naukowe PRz. Budownictwo i Inżynieria Środowiska 2007
42: 240.
4. Bezak-Mazur E. Specjacja fosforu w osadach ściekowych. w: Gdańska Fundacja Wody. Materiały Konferencyjne: Usuwanie fosforu w procesach oczyszczania ścieków- możliwości i uwarunkowania techniczne. Gdańsk. 2009.
5. Bezak-Mazur E., Mazur A. Wpływ czynników fizyko-chemicznych na specjację fosforu w osadach ściekowych powstających w technologii EvU-Perl. Środkowo-Pomorskie Towarzystwo Naukowe Ochrony Środowiska 2009
11:181 - 191.
6. Bezak-Mazur E., Mazur A. Wpływ warunków prowadzenia defosfatacji na specjację fosforu w osadach ściekowych. Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Koszalińskiej 2002
22:133 - 142.
7. Bezak-Mazur E., Mazur A. Wpływ wybranych czynników fizyko-chemicznych na specjację fosforu w osadzie nadmiernym. Ekol. Techn. 2006
14:.5-7.
8. Bień J. Osady ściekowe- teoria i praktyka. Wyd. Politechnika Częstochowska 2002.
8. Bień J. Osady ściekowe- teoria i praktyka. Wyd. Politechnika Częstochowska 2002.
9. Bolewski A., Fosfor - P2O5. Surowce mineralne świata, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1987.
10. Chang S., Jackson M.L. Fractionation of soil phosphorus. Soil Sci. 1957
84:133-140.
11. Chinchilla R.F.C. Phosphorus responde and orthophosphate leaching in floratam St. Augustinegrass and Empire Zoysiagrass. University of Florida. 2010.
12. Ciereszko I., Rychter A.M. Zmiany metaboliczne w korzeniach wywołane deficytem fosforu. Wiad Bot 1995
39: 81-90.
13. Ciereszko I. Molekularne podstawy odpowiedzi roślin na niedobór fosforanu. Post Biol Kom 2003
30: 647-665.
13. Ciereszko I. Molekularne podstawy odpowiedzi roślin na niedobór fosforanu. Post Biol Kom 2003
30: 647-665.
14. Ciereszko I. Wzrost i metabolizm roślin w warunkach deficytu fosforu. Kosmos 2000
49: 179-189.
15. Clark T., Stephenson T., Pearce P. Phosphorus removal by chemical precipitation in a biological aerated filter.Wat. Res. 1987
31:2557-2563.
16. Dojlido J. R. Chemia wód powierzchniowych, Wyd. Ekonomia i Środowisko 1995. 
Pełny tekst 
YADDA/CEON