Streszczenie: Wiele gmin oraz miast w Polsce jest zobowiązanych, zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 roku, do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - jednego z głównych instrumentów realizacji lokalnej polityki gospodarczej. Sytuacja ta naraża jednostki samorządu terytorialnego na poważne skutki finansowe związane z faktem uchwalenia planu oraz jego następstw.
W obecnych realiach formalno-prawnych koszty urbanizacji i zarządzania przestrzenią generują ogromne sumy pieniężne i w efekcie często przynoszą wynik finansowy ujemny.
Brak sporządzenia miejscowego planu może uchronić budżet gminy przed tymi kosztami, ale w konsekwencji uniemożliwia racjonalne prowadzenie gospodarki przestrzennej. Może to doprowadzić do działań inwestycyjnych realizowanych na podstawie przypadkowych, nieskoordynowanych decyzji, a nawet do bezładu urbanistycznego.
Podjęta w artykule próba analizy tego problemu przedstawiona została na podstawie tekstów ustaw oraz spostrzeżeń wynikających z bezpośrednich doświadczeń autora – jako praktyka, na co dzień stykającego się z treścią miejscowych planów.
Abstract: Under the Law on Spatial Planning and Development of 27 March 2003, many municipalities
and cities in Poland are obligated to draw up a zoning plan – one of the main instruments (in
addition to the budget, local development program of a territorial unit, and the feasibility study)
for the implementation of local economic policy. This situation exposes local government units
to considerable financial implications associated with the adoption of the plan and its consequences.
In the current formal and legal reality, urbanization and space management generate huge costs,
resulting in negative financial results.
Failing to prepare the local plan can protect municipal budget from those costs, on the other
hand, as a consequence the lack of such plan prevents rational implementation of spatial planning. This can lead to investment activities conducted under random, uncoordinated decisions,
and even to urban chaos.
The article makes an attempt to analyze this problem, presented on the basis of pertinent laws,
and insights arising from the direct experience of the author – as a practitioner who handles the
contents of local development plans daily.
B I B L I O G R A F I ABartkowicz. B. 2011. Rola planowania przestrzennego w konkretyzacji zadań strategicznych przemian i aktywizacji przestrzeni. Czas. Tech. Architekt., 1-A, 2011, 10, 108, Wydawnictwo PK, Kraków, 7–13.
Blazy R. 2007. Wartość terenów przyrodniczo-chronionych w kontekście planów zagospodarowania przestrzennego. Czas. Tech. Architekt., Wydawnictwo PK, Kraków, 7-A, 2007, 199–206.
Cienkowski M. 2014. Plan zagospodarowania przestrzennego jako instrument zarządzania rozwojem gminy. Zesz. Nauk. Ucz. Warszaw. im. M. Skłodowskiej-Curie, Kwart. 3, 45, 2014, 127–157.
Cymerman R., Bajerowski T., Kryszk H. 2008. Prognoza skutków finansowych uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Edukaterra, Olsztyn, 118.
Czekiel-Świtalska E. 2005. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego a skutki ekonomiczne jego uchwalania. Przestrz. Forma, 1, 2005, 90–91.
Heczko-Hyłowa E. 2001. Koncepcja równoważenia rozwoju miast we francuskim systemie planowania urbanistycznego – Praca zbiorowa: Trwały rozwój polskich miast nowym wyzwaniem dla planowania i zarządzania przestrzenią. Politechnika Krakowska, 81–98.
Jakóbiec E. 2013. Prognoza skutków finansowych uchwalenia planu, Materiały Konferencyjne: Skutki finansowe planowania przestrzennego – konsekwencje dla rozwoju, pdf. Poznań 5 December 2013, 1–19, www.mpu.pl//konf2013.php (accessed: 11 September 2014).
Niewiadomski Z. 2002. Planowanie przestrzenne. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
Niewiadomski Z., Asman T, Kopyra J., Szmytt A. (ed.) 2009. Prawna regulacja procesu inwestycyjno-budowlanego. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa, 72–111.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy z dnia 26 sierpnia 2003 (Dz. U. z 2004 r. Nr 118, poz. 1233).
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego z dnia 28 kwietnia 2004 (Dz. U. z 2004 r. Nr 164, poz. 1587).
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 (Dz. U. z 2012 r. poz. 647).
Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 (Dz. U. z 2013 r. poz. 594).
Ustawa prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623).
Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 (Dz. U. z 2012 r. poz. 1249).
Ustawa o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych z dnia 28 lipca 2005 (Dz. U. 2012 r. poz. 651).
www.iwanowice.malopolska.pl (accessed: 20 October 2014).
www.zielonki.malopolska.pl (accessed 20 October 2014).
Zastawnik A. 2013. Kształtowanie przestrzeni z udziałem społeczności lokalnych w procesie planowania przestrzennego na wybranych przykładach z gmin małopolskich, doctoral thesis under the direction of dr hab. inż. arch. Marek Kowicki, prof. PK, Instytut Projektowania Urbanistycznego PK, Biblioteka Cyfrowa PK, Kraków. 
DOI 
YADDA/CEON