Streszczenie: W artykule omawiane jest zagadnienie ścieralności przewodów kanalizacyjnych. Przedstawiono teoretyczne podstawy zjawiska ścieralności, jaka zachodzi w przewodach kanalizacyjnych podczas transportu medium, w którym znajdują się cząstki stałe w określonym stężeniu. Przedstawione zostały również czynniki mogące mieć wpływ na intensywność zużycia ściernego. Omówiona została metodyka prowadzenia badań laboratoryjnych ścieralności rur kanalizacyjnych, na różnych stanowiskach badawczych. Artykuł zawiera również studium dotychczasowych badań ścieralności dna przewodów kanalizacyjnych dla różnych rozwiązań materiałowych rur oraz uzyskiwanych wyników. Wskazano na duże rozbieżności wyników ścieralności pochodzących z różnych źródeł, oraz omówiono możliwe przyczyny występowania niezgodności otrzymywanych rezultatów. W artykule zostały przedstawione również zmiany współczynnika bezpieczeństwa betonowych rur kanalizacyjnych na skutek starcia dna, w oparciu o obliczenia statyczno-wytrzymałościowe.
Abstract: This paper discusses the issue of abrasiveness of sewer pipelines. The basics of theoretical knowledge of the abrasion phenomenon that takes place in sewer pipelines during transport of medium in which solid particles are located in a given concentration are presented. Factors that may affect the intensity of abrasive wear are also presented. The methodology of conducting laboratory research of abrasiveness of pipes at various research stations was discussed. The article also contains a study of the current tests of abrasiveness of the bottom of sewer pipes for various material solutions of pipes and obtained results. The analysis indicates large discrepancies in abrasion results from various sources, and discusses the possible causes of non-compliance of the results obtained. The article also presents the changes in the safety factor of concrete sewer pipes due to abrasion of the bottom, based on static and strength calculations.
B I B L I O G R A F I A[1] Hejwowski T., Nowoczesne powłoki nakładane cieplnie odporne na zużycie ścierne i erozyjne, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2013.
[2] Kuliczkowski A., Kamionkowe czy z PVC porównanie – przewodów kanalizacyjnych, Inżynier Budownictwa 2013, nr 3, 106-112.
[3] Kuliczkowski A., Rury kanalizacyjne, t. I, Własności materiałowe, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2001.
[4] Kuliczkowski A., Rury kanalizacyjne, t. II, Projektowanie konstrukcji, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2004.
[5] Materiały informacyjne firmy Borouge, Tech Note, Abrasion resistant.
[6] Materiały informacyjne firmy Flowtite, Test Report. Abrasion Resistance Test. Report Number T-97-113-B.
[7] Materiały informacyjne firmy Saint-Gobain PAM, System rur i kształtek INTEGRAL i TAG 32, Sieci kanalizacyjne z żeliwa sferoidalnego.
[8] Materiały informacyjne firmy Uponor, Systemy Grawitacyjne. Właściwości, projektowanie, montaż, Weholite, WehoDuo, WehoTripla, Studzienki Weho, Zbiorniki Weho.
[9] Mizak Wojciech Metodyka badań zużycia erozyjnego materiałów konstrukcyjnych i funkcjonalnych, Praca Doktorska, POLITECHNIKA POZNAŃSKA, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, Poznań – Radom 2017
[10] PN-EN 295-3:2012. Systemy rur kamionkowych w sieci drenażowej i kanalizacyjnej – Część 3: Metody badań.
[11] Sitarski M., Analiza wpływu zjawiska ścieralności przewodów kanalizacyjnych na wielkość ich współczynnika bezpieczeństwa, (niepublikowana praca magisterska), Politechnika Świętokrzyska, Kielce 2017
[12!] Stabik J., Makselon M., Tomanek H., Erosion resistance testing of plastic pipes, Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering, tom 25, wydanie 2, 2007, 47-50.
[12] Wysocki L., Grosel J., Wpływ ścierania na bezpieczeństwo przewodów kanalizacyjnych, Instal 2015, nr 3, 63-65. 
Pełny tekst 
YADDA/CEON