Notice: Undefined index: linkPowrot in C:\wwwroot\wwwroot\publikacje\publikacje.php on line 1275
[6251] Artykuł: The course of alkali-aggregate reactions in concrete(Przebieg reakcji alkalia-kruszywo w betonie)Czasopismo: Archives of Civil Engineering Tom: 54, Zeszyt: 3, Strony: 593-608 ISSN: 1230-2945 Opublikowano: 2008 Autorzy / Redaktorzy / Twórcy
Grupa MNiSW: Publikacja w recenzowanym czasopiśmie wymienionym w wykazie ministra MNiSzW (część B) Punkty MNiSW: 4 YADDA/CEON Słowa kluczowe: przebieg reakcji  reakcja alkalia-kruszywo  beton  roztwór porowy  żel krzemionkowy  Keywords: course of reaction  alkali-aggregate reaction  concrete  pore solution  silica gel  |
Reakcja alkaliów z kruszywem w betonie wiąże się zarówno z występowaniem kruszyw reaktywnych, ale również z zawartością alkaliów w betonie, na którą największy wpływ ma zawartość sodu i potasu w cemencie. Reakcja alkalia-kruszywo zachodzi między roztworem w porach w zaprawie czy betonie i pewnymi rodzajami kruszyw, prowadząc do ekspansji betonu, która może powodować jego pękanie i destrukcję. Problem reakcji alkaliów z kruszywem jest ciągle aktualny i mimo licznych badań i publikacji wiele zagadnień jest niewyjaśnionych. W pracy przedstawiono wyniki wieloletnich badań autorki obejmujące reakcje kruszywa z alkaliami. Celem badań było określenie: wpływu zawartości alkaliów w cemencie na wielkość ekspansji, znaczenia zmian stężeń wodorotlenków sodu i potasu w fazie ciekłej, zmian składu żelu krzemianu sodowo-potasowo-wapniowego w funkcji czasu oraz znaczenia faz ubocznych towarzyszących reakcji alkaliów z krzemionką. Badania obejmowały zmiany wymiarów liniowych beleczek zaprawy oraz zmiany stężenia jonów sodu i potasu w fazie ciekłej, a także mikrostrukturę zaprawy i analizę rentgenowską mikroobszarów w zaprawie po ekspansji. Do badań mikrostruktury zastosowano mikroskopię skaningową z równoczesną analizą rentgenowską w mikroobszarze. Z przeprowadzonych badań wynika, że wielkość ekspansji zależy od zawartości potasu i sodu w cemencie, a szybkość spadku stężenia jonów sodu i potasu w roztworze w porach zaprawy wskazuje na dalej postępującą reakcję z krzemionką i towarzyszącą ekspansje zaprawy. Wskaźnikiem umożliwiającym przewidywanie przebiegu dalszej reakcji kruszyw z alkaliami może być zawartość alkaliów w fazie ciekłej. Wyniki doświadczeń przemawiają na korzyść hipotezy stwierdzającej, że jony wapniowe zastępują jony sodu i potasu w żelu uwalniając te składniki do roztworu i przyczyniając się do dalszego wzrostu ekspansji. Stąd wpływ obecności wodorotlenku wapnia w zaprawie jest niekorzystny. Wtórny ettringit towarzyszący procesowi destrukcji betonu jest prawdopodobnie wynikiem karbonatyzacji uwodnionych glinianów wapniowych, rola ettringitu w ekspansji wymaga jednak dalszych badań.
The alkali-aggregate reaction in concrete is associated both with the presence of reactive aggregates and with alkali content in concrete, which is most significantly influenced by sodium and potassium content in the cement. The alkali-aggregate reaction occurs between the pore solution in the mortar or concrete and certain aggregates, causing concrete expansion which may lead to its cracking and destruction. The problem of the alkali-aggregate reaction is still topical and, despite the numerous investigations and publications, many issues have not been explained yet. This paper presents the results of the Author's years-long research into alkali-aggregate reactions. The research objective has been to determine the influence of alkali content in the cement on the scope of the expansion, the significance of changes in sodium and potassium hydroxide concentration in the liquid phase, changes in the composition of sodium-potassium-calcium silicate gel in the function of time as well as the significance of adventitious phases accompanying the alkali-silica reaction. The research has covered the changes in linear dimensions of mortar bars, changes in the concentration of sodium and potassium ions in the liquid phase, as well as the mortar microstructure and X-ray analysis of post-expansion mortar microsurfaces. For the purposes of investigating the microstructure, scanning microscopy was used, together with simultaneous X-ray analysis of the microsurface. The results demonstrate that expansion value depends on potassium and sodium content in the cement, and the decrease rate of sodium and potassium ion concentration in mortar pores points to an ongoing silica reaction and the accompanying mortar expansion. An indicator enabling prediction of further course of the aggregate-alkali reaction may be alkali content in the liquid phase. Experimental results support the hypothesis that calcium ions replace sodium and potassium ions in the gel, releasing these components into the solution and contributing to further expansion increase. Hence the influence of calcium hydroxide presence in the mortar is deleterious. Secondary ettringite which accompanies concrete deterioration processes is likely to result from carbonatisation of hydrated calcium aluminates; yet the role of ettringite in the expansion requires further study.