Streszczenie: W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących zachowania się kierowców w sytuacjach zagrożenia wypadkowego. Zostały one przeprowadzone na Torze Samochodowym Kielce w ramach projektu badawczego N509 016 31/1251. Badano 100 kierowców w symulowanej sytuacji zagrożenia polegającej na wniknięciu w obszar jezdni przeszkody - samochodu osobowego przy jednoczesnym ograniczeniu "miejsca" na wykonanie manewru ominięcia na przeciwległym pasie ruchu przez poruszający się na nim samochód dostawczy. Do realizacji badań wykorzystane zostały specjalnie zaprojektowane, bezpieczne makiety samochodów - przeszkód. W pracy przedstawiono i przeanalizowano rezultaty pomiarów wielkości opisujących sposób reagowania kierowców w takiej sytuacji zagrożenia: czasu reakcji kierowców i prawdopodobieństwa podjęcia przez nich określonego manewru obronnego. Wielkości te przedstawiono w funkcji czasu ryzyka.
Abstract: The paper presents results of research on driver's reactions in accident situations. The tests were conducted on Kielce Racing Track within the scope of N509 016 31/1251 research project. 100 drivers in test sample were subjected to a simulated risky situation during which an obstacle (a passenger car) entered the road area while a cargo truck occupying the opposite lane had limited space for performing an avoidance manoeuvre. Specially designed, safe car mock-ups were used for the track tests as the obstacles. This paper shows and analyses the results of measured values used to describe driver's reaction during such risks: drivers' reaction time and the probability of specific defensive manoeuvres being performed by the driver. Those parameters were shown as a function of the risk time.
B I B L I O G R A F I A[1] Jurecki R. S., Modelowanie zachowania kierowcy w sytuacjach przedwypadkowych, Rozprawa doktorska, Politechnika Świętokrzyska, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Kielce 2005r.
[2] Jurecki R. S., Lozia Z., Stańczyk T. L., Badania manewru omijania pojawiającej się przeszkody w warunkach badań na torze oraz w symulatorze jazdy. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej 1(56) 2005. Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. s. 65 - 78.
[3] Stańczyk T. L., Jurecki R., Czasy reakcji kierowców w stanach zagrożenia wypadkowego. WSB im. J. Chrapka w Radomiu. Materiały II Konferencji "Rozwój techniki samochodowej a ubezpieczenia komunikacyjne", Radom, 7-8.06.2006r. str. 321-348.
[4] Stańczyk T., Jurecki R., O przyczynach różnic w publikowanych wartościach czasów reakcji kierowców, Konferencja Instytutu Ekspertyz Sądowych, Szczyrk 27-29 października 2006r.
[5] Stańczyk T. L., Jurecki R., Precision in estimation time of driver reaction in car accident reconstruction, Wydawnictwo IES, EVU Annual Meeting 8-10 listopad Kraków 2007, pp. 325-334.
[6] Stańczyk T. L., Jurecki R., Fahrereaktionszeiten in Unfallrisikosituationen - neue Fahrbahn- und Fahrsimulatorversuche, Verkehrsunfall und Fahrzeugtechnik 07-08/2008, pp. 235 - 246.
[7] Stańczyk T. L., Lozia Z., Pieniążek W., Jurecki R., Badania reakcji kierowców w symulowanych sytuacjach wypadkowych. Zeszyty Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej. Nr 1(77)/2010. Warszawa, 2010r. Str. 27-52. 
YADDA/CEON