Streszczenie: Zanieczyszczenia ściśle związane z cząstkami zawiesin transportowanych poprzez wody opadowe
mogą generować zarówno problemy jakościowe, jak i ilościowe w ekosystemie wodnym. Dlatego też istnieje
potrzeba wykonywania oceny ekologicznej osadów pochodzących z kanalizacji deszczowej. Jest to tym bardziej
ważne, iż obecnie nie ma żadnych regulacji i wymogów prawnych dotyczących konieczności analizy osadów,
przede wszystkim pod kątem zawartości niebezpiecznych substancji, przed ich okresowym usuwaniem
z elementów systemu kanalizacji. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki oceny ekologicznej dla
związków z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) oraz wybranych metali ciężkich
zawartych w osadach pochodzących z trzech zbiorników miejskiej kanalizacji deszczowej miasta Kielce. Celem
badań, oprócz wykonania analiz chemicznych, było również określenie zależności pomiędzy poziomem
wybranych zanieczyszczeń a charakterem i usytuowaniem zlewni. Wyniki analiz odniesiono do dopuszczalnych
zakresów stężeń wybranych substancji niebezpiecznych zamieszczonych w rozporządzeniach krajowych, a także
do wskaźników ekologicznych zgodnych z praktyką międzynarodową dotyczącą osadów. Według regulacji
krajowych, wyniki wskazały na umiarkowane zanieczyszczenie. Natomiast w przypadku progowych wskazań
ekologicznych dla związków z grupy WWA zanieczyszczenie osadów nawet kilkunastokrotnie przekracza
wartości dopuszczalne.
Abstract: Contaminants bounded to suspended solids transported by stormwater poses quantity and quality
problems to water ecosystem. Therefore, an ecological risk assessment is necessary. Currently, there are no
recommendations in polish law that stormwater sediments should be tested for hazardous substances prior to its
removal. Ecological evaluation was performed for polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and heavy metals in
the sediments of 3 stormwater sedimentation tanks located in urban catchment areas of Kielce city. The purpose
this study were to analyze sediment for chemical contaminants and demonstrate the relationship between
contaminants levels and physical attributes of the catchment, including land use, drainage area, age of catchment
and impervious surface in watershed. Levels of PAHs and heavy metals in stormwater sediments were then
compared to Polish regulations and established ecological screening values to determine their potential risk to
environment. The results of the current study suggest that stormwater sediments are moderately contaminated with
PAHs and heavy metals according to domestic regulations and highly contaminated according to ecological
benchmarks exceeded several times.
B I B L I O G R A F I AKrólikowska J, Królikowski A. Wody opadowe. Odprowadzanie, zagospodarowanie, podczyszczanie
i wykorzystanie. Warszawa: Wydawnictwo Seidel-Przywecki
2012.
[2] Hvitved-Jacobsen T, Yousef YA. Studies Environ Sci. 1991
44:165-208. DOI:
10.1016/S0166-116(08)70083-9.
[3] Operat wodnoprawny na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych oczyszczonych na oczyszczalni
„Jarząbek”. Kielce: 2007.
[4] Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w latach 2009-2010. Raport opracowany
w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Kielcach pod kierunkiem Małgorzaty Janiszewskiej.
Kielce: Biblioteka Monitoringu Środowiska
2011.
[5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz
standardów jakości ziemi. DzU 2002, Nr 165, poz. 1359.
[6] Bojakowska I, Gliwicz T, Małecka K. Wyniki geochemicznych badań osadów wodnych Polski w latach
2003-2005. Warszawa: Inspekcja Ochrony Środowiska
2006.
[7] Bojakowska I, Sokołowska G. Geochemiczne klasy czystości osadów wodnych. Przegl Geolog.
1998
46(1):49-54.
[8] MacDonald DD. Approach to the Assessment of Sediment Quality in Florida Coastal Waters. Volume 1 -
Development and Evaluation of Sediment Quality Assessment Guidelines. Florida: Florida Department of
Environmental Protection Office of Water Policy
1994.
[9] PN-EN ISO 5667-15:2009. Jakość wody. Pobieranie próbek. Część 15: Wytyczne dotyczące utrwalania
i postępowania z próbkami osadów ściekowych i osadów dennych.
[10] PN-EN 12176:2004. Oznaczanie wartości pH. Charakterystyka osadów ściekowych.
[11] PN-78/C-04541. Woda i ścieki. Oznaczanie suchej pozostałości, pozostałości po prażeniu, straty przy
prażeniu oraz substancji rozpuszczonych, substancji rozpuszczonych mineralnych i substancji
rozpuszczonych lotnych.
[12] PN-EN 15527:2008. Charakteryzowanie odpadów - Oznaczanie policyklicznych węglowodorów
aromatycznych (PAH) w odpadach z użyciem chromatografii gazowej z detektorem masowym (GC/MS).
[13] Marsalek J, Marsalek PM. Water Sci Technol. 1997
36(8):117-122. DOI: 10.1016/S0273-1223(97)00610-0.
[14] Królikowski A, Garbarczyk K, Gwoździej-Mazur J, Butarewicz A. Osady powstające w obiektach
kanalizacji deszczowej. Monografia 35. Lublin: PAN
2005. 
Pełny tekst 
DOI