Streszczenie: Metale ziem rzadkich (ZR) stosowano dotychczas stosunkowo rzadko jako dodatki do stopów żelaza. W latach ubiegłych interesowano się nimi głównie dlatego, że umożliwiły usuwanie szkodliwej siarki ze stopów żelaza, a dodawane w niewielkich ilościach do ciekłego metalu w kadzi przed odlaniem do form znacznie polepszały lejność staliw stopowych oraz powodowały znaczne rozdrobnienie struktury. Pierwiastki ziem rzadkich jako dodatki stopowe mogą być z powodzeniem stosowane do podwyższania wytrzymałości na rozciąganie, granicy plastyczności, a jako dodatek do stali przeznaczonych do pracy w podwyższonych temperaturach pozwalają także znacznie zwiększyć granicę pełzania i wytrzymałość na pełzanie. Badania przeprowadzone na stali z dodatkiem ZR o zawartościach pozostałych składników stopowych zbliżonych do składu stali 10G2VNb pokazały, że granica plastyczności oraz wytrzymałość na rozciąganie są wyższe w porównaniu do danych literaturowych dla tej stali. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wybrane wyniki badań uzyskane w przeprowadzonych próbach, a także wyniki badań strukturalnych.
Abstract: Rare - earth elements as additions to steel alloys have been used reatively seldom so far. In recent years, however, they became a matter of interest mainly because they enable to remove harmful sulphur from iron alloys, whereas added in small amounts to the liquid metal in ladle prior to mould pouring, they significantly improve the flowing power of alloy casts. It can be predicted that rare - earth elements as alloy additions will be also successfully applied in order to improve tensile strength and yield strength. If a steel operates in raised temperatures, such an addition will considerably increase creep limit and creep strength. The investigations of the steel with RE addition, while the other alloy components resembled those of 10G2VNb steel have shown that yield strength and tensile strength were higher than those presented in the literature for such a steel type without RE. The paper presents experimental results obtained so far as well as the results of the investigations of the structure of steel.
YADDA/CEON